JAK PRAWIDŁOWO MIERZYĆ O-RINGI?

Oringi są najbardziej rozpowszechnionym rodzajem uszczelek. Swoją popularność zawdzięczają prostej konstrukcji, niezawodności, łatwości aplikacji oraz atrakcyjnej cenie. Przeznaczeniem oringów jest uszczelnianie - aby zatem były skuteczne, należy odpowiednio dopasować ich wymiar. Jak prawidłowo mierzyć oringi?

Oringi są to zamknięte pierścienie uszczelniające o okrągłym przekroju - w kształcie torusa. Najczęściej wykonywane są z elastycznych, odpornych na uszkodzenia i działanie wysokich temperatur materiałów elastomerowych (gumowych). Mogą być one wykorzystywane zarówno statycznie, jak i dynamicznie (zastosowanie dynamiczne ma miejsce np. w tłokach hydraulicznych, gdzie zachodzi ruch pomiędzy oringiem a elementem uszczelniającym).

Z racji tego, że działają na zasadzie zabezpieczenia przez odkształcenie materiału pomiędzy uszczelnionymi powierzchniami, powinny być odpowiednio dopasowane do specyfiki maszyny lub elementów, które będą uszczelniane.

Działanie oringów uzyskiwane jest za sprawą elastycznego odkształcenia przekroju oringa (średnica s) w odpowiednio ukształtowanej przestrzeni montażowej, czyli rowku. Podczas zmiany przekroju kolistego w owalny, powstaje spłaszczenie - wszystko dzięki zamknięciu szczeliny przy powierzchni uszczelniającej lub stykowej oraz przy dnie rowka.

W asortymencie dostępny jest szereg modeli i wymiarów oringów. Jeśli chcemy, aby uszczelka była jak najbardziej funkcjonalna, należy odpowiednio zmierzyć oringi, by móc zaopatrzyć się w wielkość, która będzie najlepiej dopasowana do elementu uszczelnianego.

O CZYM WARTO PAMIĘTAĆ PODCZAS WYBORU WIELKOŚCI ORINGÓW?

Na skuteczność oringów wpływa nie tylko ich wielkość, ale i rowki, czyli wgłębienia, w których uszczelka spoczywa. Rowki najczęściej powstają w trakcie obróbki tokarskiej lub frezarskiej, a ich geometria najczęściej jest prostokątna.

Głębokość rowka powinna być dostosowana każdorazowo do konkretnego przeznaczenia - dzięki temu uszczelka będzie nieprzepuszczalna. Stosunek średnicy przekroju poprzecznego uszczelki (s) do głębokości rowka określa naprężenie wstępne. Jeśli poszukujemy uszczelki do zastosowania statycznego, naprężenie początkowe powinno stanowić od 15 do 30%. Natomiast w przypadku zastosowania dynamicznego najlepszym rozwiązaniem będzie wybór większej głębokości rowka, a co za tym idzie, mniejszego naprężenia początkowego (zazwyczaj od 6 do 20%).

Podczas określania szerokości rowka należy wziąć pod uwagę:

• średnicę przekroju oringa (s)
• owalną formę powstałą po montażu
• wolną przestrzeń, która jest niezbędne do tego, by zapewnić równomierny docisk

Ważne jest, by nie dopuścić do przepełnienia rowka - oring powinien wypełniać go maksymalnie w 85%, pozostawiając margines miejsca na ewentualne zwiększenie objętości.

                                                                       

Rozmiary oringów

Oringi są dostępne zarówno w rozmiarach metrycznych, jak i calowych. W przypadku rozmiarów metrycznych średnica uszczelki standardowo zmienia się co 1 mm, a przekrój co 0,5mm. Chcąc zdobyć potrzebny nam rozmiar oringów, należy uwzględnić średnicę wewnętrzną (d1) oraz szerokość przekroju (s). Dla najlepszego uszczelnienia warto zdecydować się na taki rozmiar oringów, by średnica wewnętrzna była ok. 1–6 % mniejsza od średnicy dna rowka - to zapewni odpowiednią ochronę przed przepuszczaniem gazów lub cieczy w uszczelnianym elemencie. Jeśli podczas montażu, oring będzie wymagał lekkiego rozciągnięcia, możemy mieć pewność, że rozmiar jest odpowiedni, dzięki czemu uszczelka zda egzamin, odpowiednio chroniąc.

Ustalanie rozmiaru oringów na podstawie zużytej uszczelki

Ustalając rozmiar oringów na podstawie zużytej uszczelki, pamiętajmy, by wziąć pod uwagę ewentualne odkształcenia, mogące się pojawić na skutek użytkowania - mimo, że ten rodzaj uszczelek zaliczany jest do jednych z najtrwalszych, oringi, zwłaszcza te długo użytkowane, mogą być wytarte lub zgniecione.

W przypadku, kiedy chcemy dopasować rozmiar, najlepszym rozwiązaniem będzie zmierzenie średnicy elementu uszczelnianego.

Chcąc określić szerokość oringa należy wykonać pomiary w dwóch różnych miejscach zużytej uszczelki i wyciągnąć średnią. Niestety taki pomiar nie daje stuprocentowej gwarancji, w związku z tym najlepszym rozwiązaniem będzie zakup oringa o wymiarze, jaki uzyskaliśmy w wyniku własnych pomiarów oraz dwóch zapasowych - model o większym i mniejszym przekroju.

Dla ułatwienia doboru wymiarów, w sprzedaży dostępne są również specjalne stożki do mierzenia oringów. Tego typu produkt zazwyczaj umożliwia identyfikację przynajmniej kilkudziesięciu powszechnie stosowanych rozmiarów o standardowych przekrojach - narzędzie to umożliwia nie tylko bardziej precyzyjny, ale i szybszy pomiar.

Elementy prawidłowego pomiaru oringów:

1. Wielkość oringów mierzy się poprzez podanie średnicy i przekroju
2. Wymiary oringów należy podawać w milimetrach - to pozwoli na bardziej precyzyjne dopasowanie
3. Wybierając oringi pamiętaj, by zwracać uwagę na rowki - oring powinien wypełniać je maksymalnie w 85%, pozostawiając margines miejsca na ewentualne zwiększenie objętości w trakcie użytkowania
4. Nakładając oring na element, który ma zostać uszczelniony, uszczelka powinna wymagać delikatnego naciągnięcia - wówczas oring będzie odpowiednio szczelny
5. Ustalając wymiar oringów na podstawie zużytych uszczelek, należy pamiętać o ewentualnych odkształceniach, jakie mogą wystąpić w trakcie użytkowania - najlepszym rozwiązaniem będzie zaopatrzenie się w oring o ustalonym przez nas wymiarze oraz dwa dodatkowe modele - o rozmiar mniejszy i większy

6. Jeśli nie czujemy się pewnie w tego typu pomiarach, zainwestujmy w stożek pomiarowy, który pomoże dostosować oringi do naszych potrzeb.

Prosta konstrukcja, łatwa aplikacja, odporność materiału i atrakcyjne ceny - te elementy sprawiają, że oringi są najchętniej wybieraną formą uszczelek, które, ze względu na swoją funkcjonalność, mają szerokie zastosowanie. Dobór odpowiedniego rozmiaru i prawidłowe dopasowanie do specyfiki elementu uszczelnianego zagwarantuje idealne i długotrwałe zabezpieczenie.